PORTRETY XVIII-XIX WIEKU

Zbiór portretów liczy blisko 200 prac pochodzących z XVII-XIX w. Wchodzące w jego skład dzieła powstały przeważnie w lokalnych warsztatach malarskich, ale również wyszły spod pędzli artystów obcych. W kolekcji wyróżnić należy: portrety dworskie, szlacheckie, mieszczańskie i ziemiańskie. Wśród portretów dworskich uwagę zwraca najstarszy w zbiorach portret Fryderyka V, tzw. króla zimowego z I połowy XVII w. Całopostaciowy wizerunek władcy Czech ściśle wiąże się z dziejami emigracji braci czeskich, wygnanych z ojczyny po klęsce koalicji protestanckiej pod Białą Górą w 1620 r. Niemniej interesujące, choć czasowo późniejsze, są dwa płótna z warsztatu Louisa de Silvestre’a z II ćwierci XVIII w. przedstawiające wizerunki Aleksandra Józefa Sułkowskiego i mężczyzny w zbroi. Szczególnym przykładem sztuki portretowej jest dziecko; temat niezbyt często obecny w sztuce polskiej, toteż cztery reprezentacyjne wizerunki synów księcia Aleksandra Józefa Sułkowskiego z II ćwierci XVIII w. tworzą rzadko spotykany, jednolity zespół portretów dziecięcych. Upodabnia je format i powtarzanie się pewnych elementów kompozycyjnych, jak np. konsoli, upiętej kotary czy pejzażu w tle.
Oprócz wysublimowanego malarstwa dworskiego rozwijało się rodzime malarstwo portretowe o nieporównanie szerszym zasięgu społecznym. Zamawiane i eksponowane w pałacach i dworach malowane konterfekty, składające się czasem na rodzimą galerię portretów, mają reprezentację w leszczyńskich zbiorach w postaci portretów rodziny Morawskich. W zbiorach muzeum jest też kilka portretów osób duchownych, głównie pastorów leszczyńskich parafii. Malowane przez nieznanych artystów utrzymane w podobnym charakterze stanowią interesujący przykład portretu mieszczańskiego.
Przykładem sztuki sepulkralnej jest epitafium Samuela Schlichtinga z 1701 r. – właściciela Szlichtyngowej, niewielkiego miasteczka na granicy Wielkopolski i Śląska. W jego barokową oprawę wkomponowano medalion z portretem malowanym na blasze, w otoczeniu figur alegorycznych, które stanowią personifikacje jego godności.
XIX–wieczna sztuka portretowa w zbiorach to głównie portrety mieszczańskie oraz skromny zbiór miniatur, gównie prezentujący wizerunki mieszczan, arystokracji, duchownych, wojskowych i królów. Rozwój techniki drukarskiej spowodował, że pojawiły się portrety graficzne; w zbiorach przeważają XVIII-wieczne wizerunki Stanisława Leszczyńskiego i jego córki Marii, innych przedstawicieli tego rodu i znamienitych mieszkańców dawnego Leszna jak również widoki miast z terenu Wielkopolski.

Wybrane obrazy z kolekcji portretów prezentowane są na wystawie stałej "Na styku światów. Historia Leszna od XVI do XX wieku".

Szukaj nas:

Comments are closed.