W 1990 r. lokalna prasa donosiła ze smutkiem, że okazały gmach leszczyńskiej synagogi przy ul. G. Narutowicza znajduje się w stanie agonii i brak pomysłów na wykorzystanie tego budynku. Dwa lata później pisano o "nieśmiałej propozycji", jaką było przekazanie synagogi na cele muzealne. Pomysł ten spotkał się z powszechną aprobatą i w kwietniu 1992 r. Rada Miejska podjęła stosowną uchwałę, która rozpoczęła postępowanie administracyjne w tej sprawie. Ponieważ gmina żydowska, która funkcjonowała w Lesznie w okresie międzywojennym, nie została oficjalnie rozwiązana, zwrócono się także do Związku Gmin Żydowskich. Po dopełnieniu formalności Muzeum Okręgowe w Lesznie otrzymało budynek synagogi oraz dawny dom przedpogrzebowy na miejscu zlikwidowanego w czasie II wojny światowej cmentarza żydowskiego. 20 kwietnia 1993 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał zgodę na prowadzenie prac konserwatorskich w synagodze, mających zabezpieczyć zabytkową substancję i zaadaptować budynek na cele muzealne. Jednocześnie ówczesna dyrektorka Muzeum, Elżbieta Feciaszko nawiązała współpracę z Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie i zaapelowała o poszukiwanie zbiorów, które zilustrowałyby dzieje leszczyńskich i wielkopolskich Żydów.
